Giới thiệu Tiểu ban: Khoa học Công nghệ, Đổi mới Sáng tạo và Chuyển giao Tri thức

Tên tiểu ban: Khoa học Công nghệ, Đổi mới Sáng tạo và Chuyển giao Tri thức

Mô tả chung: Tiểu ban này tập trung nghiên cứu và đào tạo về khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, và chuyển giao tri thức tại Việt Nam, với mục tiêu biến KHCN và ĐMST thành động lực chính cho tăng trưởng kinh tế, nâng cao năng suất lao động, và cải thiện chất lượng cuộc sống. Tiểu ban phân tích các chính sách, cơ chế, và thực tiễn liên quan đến nghiên cứu, ứng dụng, và thương mại hóa công nghệ, đồng thời đề xuất các giải pháp để kết nối viện nghiên cứu, trường đại học, và doanh nghiệp trong việc chuyển giao tri thức. Tiểu ban cũng nghiên cứu các xu hướng công nghệ mới, như trí tuệ nhân tạo (AI), blockchain, và chuyển đổi số (CĐS), trong bối cảnh Cách mạng công nghiệp 4.0 và hội nhập toàn cầu (mst.gov.vn, tapchicongsan.org.vn).

Mục tiêu:

  • Xây dựng khung lý thuyết và thực tiễn về KHCN, ĐMST, và chuyển giao tri thức, so sánh Việt Nam với các quốc gia trong khu vực Đông Nam Á và thế giới.
  • Đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, bao gồm các nhà khoa học, kỹ sư, và cán bộ quản lý, để thúc đẩy hệ sinh thái ĐMST và chuyển giao tri thức.
  • Thúc đẩy hợp tác quốc tế với các tổ chức như UNESCO, Ngân hàng Thế giới, và các trung tâm ĐMST quốc tế để chia sẻ kinh nghiệm và ứng dụng công nghệ tiên tiến (mst.gov.vn).

Lĩnh vực nghiên cứu và đào tạo:

  1. Nghiên cứu:
    • Phát triển khoa học công nghệ: Phân tích đóng góp của KHCN vào tăng trưởng kinh tế, ví dụ: KHCN đóng góp trên 30% giá trị gia tăng trong nông nghiệp và 38% trong sản xuất giống cây trồng, vật nuôi (tapchicongsan.org.vn). Nghiên cứu các lĩnh vực công nghệ cao như AI, blockchain, và Internet vạn vật (IoT) (xaydungchinhsach.chinhphu.vn).
    • Đổi mới sáng tạo: Nghiên cứu hệ sinh thái ĐMST quốc gia, bao gồm vai trò của doanh nghiệp tư nhân, trường đại học, và viện nghiên cứu. Ví dụ: Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC) tại Hòa Lạc được khánh thành năm 2023, kết nối hệ sinh thái ĐMST trong và ngoài nước (mic.gov.vn). Phân tích chỉ số ĐMST toàn cầu (GII), trong đó Việt Nam liên tục xếp hạng cao hơn mức độ phát triển kinh tế trong 12 năm (tapchicongsan.org.vn).
    • Chuyển giao tri thức: Nghiên cứu các cơ chế chuyển giao kết quả nghiên cứu từ trường đại học và viện nghiên cứu sang doanh nghiệp, ví dụ: chuyển giao sáng chế, giải pháp hữu ích, và báo cáo khoa học vào sản xuất và giảng dạy (kinhtevadubao.vn). Phân tích các chính sách hỗ trợ, như Nghị quyết 193/2024/QH15, cho phép doanh nghiệp sở hữu kết quả nghiên cứu sử dụng ngân sách nhà nước (mst.gov.vn).
    • Chuyển đổi số: Nghiên cứu vai trò của CĐS trong kinh tế số, với mục tiêu kinh tế số đạt 30% GDP vào năm 2030 (xaydungchinhsach.chinhphu.vn). Ví dụ: nghiên cứu ứng dụng AI trong tối ưu hóa quy trình năng lượng, giao thông, và nông nghiệp (mst.gov.vn).
    • Chính sách và quản lý KHCN: Phân tích các chính sách, như Nghị quyết 57-NQ/TW (2024), nhấn mạnh vai trò của doanh nghiệp tư nhân và hợp tác công – tư trong ĐMST (xaydungchinhsach.chinhphu.vn). Nghiên cứu cơ chế tự chủ cho các tổ chức KHCN công lập (moit.gov.vn).
  2. Đào tạo:
    • Chương trình sau đại học: Cung cấp các chương trình thạc sĩ và tiến sĩ về Việt Nam học, khu vực học, và KHCN, tập trung vào nghiên cứu công nghệ, ĐMST, và chuyển giao tri thức. Các chương trình này trang bị kỹ năng phân tích, quản lý dự án, và thương mại hóa công nghệ.
    • Khóa học ngắn hạn: Tổ chức các khóa bồi dưỡng về quản lý KHCN, bảo vệ sở hữu trí tuệ, và ứng dụng công nghệ mới cho cán bộ tại các sở KH&CN, trường đại học, và doanh nghiệp (vista.gov.vn).
    • Hợp tác quốc tế: Hỗ trợ sinh viên và nghiên cứu sinh tham gia các chương trình trao đổi với các trường đại học và viện nghiên cứu quốc tế, như hợp tác với Đại học Quốc gia Hà Nội và các đối tác như Google, Samsung, và Intel trong lĩnh vực bán dẫn (mic.gov.vn).

Hoạt động chính:

  • Nghiên cứu khoa học: Thực hiện các dự án nghiên cứu về KHCN và ĐMST, ví dụ: nghiên cứu ứng dụng AI trong nông nghiệp thông minh hoặc phát triển nguồn gen tôm bố mẹ trong nước (mst.gov.vn).
  • Tổ chức hội thảo: Phối hợp tổ chức các hội thảo quốc gia và quốc tế, như Hội nghị Định hướng về Phát triển KHCN và Chuyển giao Tri thức tại Đại học Ngoại ngữ – ĐHQGHN (30/07/2024) (ulis.vnu.edu.vn), hoặc Hội nghị Toàn quốc về Đột phá Phát triển KHCN, ĐMST và CĐS (13/01/2025) (xaydungchinhsach.chinhphu.vn).
  • Hợp tác quốc tế: Làm việc với các tổ chức như UNESCO, OECD, và các trung tâm ĐMST quốc tế để chia sẻ kinh nghiệm và chuyển giao công nghệ, ví dụ: hợp tác với UNESCO trong ngoại giao khoa học (mst.gov.vn).
  • Xuất bản: Công bố bài báo khoa học, sách chuyên khảo, và tài liệu giảng dạy về KHCN, ĐMST, và chuyển giao tri thức, ví dụ: báo cáo đánh giá KHCN và ĐMST tại Việt Nam của Ngân hàng Thế giới (worldbank.org).
  • Đào tạo và tư vấn: Cung cấp dịch vụ tư vấn chính sách cho các địa phương và doanh nghiệp về quản lý KHCN, bảo hộ sở hữu trí tuệ, và thương mại hóa kết quả nghiên cứu (kinhtevadubao.vn).

Đối tượng tham gia:

  • Nghiên cứu sinh, giảng viên, và sinh viên sau đại học trong lĩnh vực Việt Nam học, khu vực học, KHCN, và ĐMST.
  • Cán bộ quản lý tại các sở KH&CN, trường đại học, viện nghiên cứu, và doanh nghiệp công nghệ.
  • Chuyên gia và sinh viên quốc tế quan tâm đến KHCN, ĐMST, và chuyển giao tri thức tại Việt Nam.

Thành tựu tiêu biểu (dự kiến):

  • Đóng góp vào các chính sách quốc gia, như Nghị quyết 57-NQ/TW và Nghị quyết 193/2024/QH15, nhằm thúc đẩy KHCN, ĐMST, và CĐS (xaydungchinhsach.chinhphu.vn, mst.gov.vn).
  • Đào tạo hàng chục thạc sĩ và tiến sĩ về KHCN và ĐMST, phục vụ các cơ quan nghiên cứu, quản lý, và doanh nghiệp công nghệ (mic.gov.vn).
  • Thúc đẩy hệ sinh thái ĐMST thông qua các sự kiện như Triển lãm Quốc tế ĐMST Việt Nam 2023 (VIIE 2023) và các hợp tác với NIC (mic.gov.vn).